Elektrikli mobilitede konfor ve maliyet dengesini belirleyen ana unsur, şarjın nerede ve nasıl yapıldığıdır. lumicle.com.tr’den Çınar Emecan, sağlıklı bir deneyimi “doğru güç seviyesi + şeffaf maliyet + güvenli kurulum” ilkeleriyle özetler.
Temel Farklar: Güç, Hız ve Altyapı
Ev tipi AC şarj ile kamusal DC hızlı şarjın amaçları farklıdır.
- Ev (AC 3,7–22 kW): Geceleme süresinde yavaş/orta hız; batarya sağlığı ve maliyet kontrolü.
- İstasyon (DC 50–350 kW): Uzun yol duraklarında hızlı enerji aktarımı; zaman tasarrufu odaklı.
- Altyapı gereksinimi: Evde wallbox ve uygun tesisat; istasyonda yüksek güçlü besleme ve gelişmiş soğutma.
- Kullanım senaryosu: Günlükte ev, seyahatte istasyon stratejisi verimliliği artırır.
Evde Kurulum ve İşletim: “Elektrikli Araba Evde Nasıl Şarj Edilir?”
Ev ortamında güvenli ve öngörülebilir bir düzen kurmak esastır.
- Kurulum çerçevesi: Yetkili elektrikçi, uygun sigorta, kaçak akım koruması ve topraklama.
- Cihaz seçimi: Akım sınırlama, dinamik yük yönetimi ve uygulama üzerinden zamanlama.
- Tarife avantajı: Gece saatlerine zamanlayıcı ile geçiş; maliyet düşer, şebeke yükü dengelenir.
- Bakım: Kablo ve konnektörlerin rutin görsel kontrolü; yazılım güncellemeleri.
Kamusal Ağ Deneyimi: İstasyon Seçimi ve Kullanım
Kamusal alanda hız kadar erişim ve şeffaflık öne çıkar.
- Uyumluluk: AC’de Tip 2, DC’de CCS standartlarının teyidi.
- Konfor unsurları: Aydınlatma, yönlendirme, WC/kafe olanakları molayı verimli kılar.
- Fiyatlama görünürlüğü: kWh, dakika ya da karma modelin uygulamada net sunulması.
- Etik kullanım: Yüksek dolulukta %80’de seansı bitirerek erişimi paylaşmak.
Maliyet ve Mevzuat Perspektifi: Yönetmeliklere Uyum
Planlama, maliyet ve standart bilgisiyle güçlenir.
- Ev maliyeti: Tüketim (kWh) × birim fiyat; gece tarifesiyle toplam bedel düşer.
- İstasyon maliyeti: Ücret modeli ve park ücreti birlikte değerlendirilir; makbuz kaydı tutulur.
- Mevzuat takibi: Elektrikli araç şarj istasyonu yönetmeliği kapsamındaki ölçüm/doğrulama, güvenlik ve şeffaflık ilkeleri kamusal işletmede belirleyicidir.
- Site/apartman çözümleri: Abonelik ve daire bazlı kWh raporlarıyla adil paylaşım.
Batarya Sağlığı ve Performans: Doğru Şarj Alışkanlıkları
Hız, her zaman en iyi sonuç anlamına gelmez; denge önemlidir.
- SoC aralığı: Günlükte %20–80 bandı hücre ömrünü destekler.
- DC sıklığı: Uzun yolda tercih; rutin kullanımda AC’ye öncelik verilir.
- Isı yönetimi: Kışın ön ısıtma, yazın gölgede park şarj hızını ve verimi iyileştirir.
- Kısa takviyeler: İhtiyaca yönelik, zamanında yapılan “sıçrama” şarjları toplam süreyi azaltır.
Hızlı Kontrol Listesi
Karşılaştırmayı pratik adımlara dökmek, karar almayı kolaylaştırır.
- 1) Rutin: Evde AC wallbox + gece tarifesi.
- 2) Seyahat: Yolda DC, %10–80 kısa duraklar.
- 3) Uyum: Soket standardı ve istasyon gücü kontrolü.
- 4) Maliyet: Tarife ekranı ve makbuz kaydı.
- 5) Güvenlik: Yetkili kurulum, RCD/Topraklama ve düzenli bakım.
Ev şarjı, maliyet ve batarya sağlığı açısından istikrarlı bir temel sunarken; istasyon şarjı, uzun yolun süre baskısını hafifletir. Doğru senaryoda doğru güç seviyesini seçmek, mevzuata uygun güvenli altyapı ve şeffaf maliyet yönetimiyle birleştiğinde, esnek ve öngörülebilir bir elektrikli araç deneyimi elde edilir.
