CHP Sakarya Milletvekili Ayça Taşkent, yeni eğitim-öğretim yılı öncesi çocukların içinde bulunduğu mevcut duruma dair açıklamalarda bulundu. Her eğitim öğretim yılında sorunların katlanarak büyüdüğünü ifade eden Taşkent, “Türkiye’de milyonlarca öğrenci ve öğretmen yeni eğitim-öğretim yılına giriyor. Ancak okulların kapıları açılırken, en temel ihtiyaçlardan müfredat tartışmalarına kadar bir dizi yapısal sorun çözülmeden bir yıl daha başlıyor. Yoksulluk, çocuk işçilik, eğitimde gericileşme gibi temel meselelerde maalesef daha kötüye giden ve çocuklarımıza hak ettikleri geleceği sunmaktan çok uzak bir iktidarla, anlayışla karşı karşıyayız.” dedi.
CHP Sakarya Milletvekili ve Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Üyesi Ayça Taşkent’in açıklaması şöyle:
Yoksulluk Büyüyor
Türkiye’nin en yakıcı sorunlarından biri olan yoksulluk, en çok çocukları vuruyor. Beslenme çantaları boş, çocuklar derste açlıktan başı ağrıyacak noktaya geliyor. Veliler, hem kırtasiye hem de beslenme masraflarıyla baş edemiyor. Okullar açılıyor ama veliler çocuklarının defterini, kalemini, çantasını nasıl dolduracağını kara kara düşünüyor.
- 2025 yılı itibarıyla ilkokul-ortaokul-lisede okula başlama maliyeti ortalama 33 bin 173 TL’ye çıktı; geçen yıla göre yüzde 56 artış mevcut.
- Çocukların sağlıklı gıdaya erişimi kısıtlı: Süt, et, sebze ve meyve tüketim oranları OECD ortalamasının çok altında. Türkiye’de 4 çocuktan biri et yiyemiyor.
- TÜİK verilerine göre çocukların yüzde 74,7’si maddi yetersizlik içinde.
Okullaşma Oranları Düşüyor
Okullaşma oranlarına baktığımızda da vahim bir tablo ile karşı karşıyayız. Özellikle 3-5 yaş arası grupta hedefler bir türlü tutturulamıyor. 5 yaş grubu okullaşma oranı yüzde 84,26 iken, 3-5 yaş grubu okullaşma oranı yüzde 51,89’larda maalesef. Eğitimi piyasaya teslim ettikçe, çocuklarımız ya işçileştiriliyor ya da evlendiriliyor. İktidar, çocukların okula devamını sağlamak yerine onların sırtından tasarruf ediyor.
Okulların Temizlik ve Hijyen Sorunu
Türkiye’de ve Sakarya’da pek çok okul açılış öncesi yeterli temizlik görevlisi olmadan eğitim yılına başlıyor. Geçici istihdamlarla çözülen bu sorun kalıcı hale geldi; okullara kadrolu temizlik personeli atanması hâlâ gündeme alınmadı. Belediyelerin temizlik desteği dahi çoğu yerde engelleniyor ve çocukların temiz bir okulda eğitim almasının önüne geçiliyor. Velilerin okulları tuvalet kağıdı taşıdığı bir dönemden geçiyoruz.
Okullarda Güvenlik Açığı Büyüyor
Geçtiğimiz yıl Türkiye genelinde öğretmen ve öğrencilerin can güvenliğini tehdit eden çok sayıda olay yaşandı. Sakarya Ferizli’de okul müdürüne yönelik bıçaklı saldırı, güvenlik açığının somut bir örneği oldu. Devletin her okula bir güvenlik görevlisi atamasının maliyeti, genel bütçenin sadece yüzde 0,2’sine denk geliyor. Buna rağmen iktidar bu adımı atmıyor.
Eğitimde Yüksek Maliyetler Dikkat Çekiyor
Okula başlama maliyeti bir yılda yüzde 50’nin üzerinde arttı. Çanta, kırtasiye, forma, servis ve yemek masrafları dar gelirli aileler için karşılanamaz hale geldi. OECD ülkelerinde ücretsiz olan temel eğitim giderlerinin Türkiye’de önemli bir kısmı velilerin sırtına yükleniyor. Yasak olmasına rağmen velilerden kayıt ücreti ve “bağış” adı altında ciddi paralar talep ediliyor. Devlet okullarının çoğu, personel ve temizlik giderlerini velilerin katkılarıyla karşılamak zorunda bırakılıyor. Özel okullardaki zam oranlarına müdahale edilmesi ise sorunu yine çözemedi. Okul ücretlerine diledikleri zammı yapamayan özel okullar, bu farkı yemek ve kırtasiye ücretlerine fahiş zamlar yaparak çıkarmaya başladı.
MESEM’lerde Çocuk İşçiliği ve İş Cinayetleri Sürüyor
· MESEM uygulamalarıyla milyonlarca çocuk haftanın sadece 1 günü okulda, diğer günlerde ise ucuz işgücü olarak fabrikalarda, marketlerde, atölyelerde.
· 13 öğrenci MESEM uygulamalarda hayatını kaybetti; yüzlerce çocuk iş kazalarıyla karşı karşıya kalıyor.
· 2003’ten bugüne en az 930 çocuk çalışırken yaşamını yitirdi.
· MESEM uygulamaları çocuk işçiliğini kurumsallaştırıyor.
Öğretmen Sorunları
- On binlerce atanmayan öğretmen, mülakat mağduriyeti ve düşük kontenjanlarla karşı karşıya.
- Ücretli öğretmenlik sistemi, öğretmenlerin asgari ücretin altında çalıştırılmasına yol açıyor.
- Özel okul öğretmenleri ise güvencesiz, düşük maaşlarla sömürülmeye devam ediyor.
Laik, Bilimsel, Kamucu Eğitim Politikalarını Hayat Geçirmeliyiz
Bir eğitim-öğretim yılı daha çözülemeyen sorunlarla açılıyor. Eğitim hakkı eşitlik temelinde güvence altına alınmadıkça, ne öğretmenler ne öğrenciler rahat nefes alabilecek. Çocuklarımızın geleceği birkaç aylık seçim vaatlerine, gerici protokollere ya da yetersiz bütçe kalemlerine teslim edilemez. Bu ülkenin en kıymetli hazinesi çocuklardır. Onlara insanca yaşayacakları bir ülke, eşit ve nitelikli bir eğitim, güvenli okullar ve özgür bir gelecek borçluyuz. Bizler Cumhuriyet Halk Partisi olarak, çocuklarımızı yoksulluğun, çocuk işçiliğinin ve gericiliğin kıskacından kurtaracak, laik, bilimsel ve kamucu eğitim politikalarını hayata geçirmek için var gücümüzle mücadele etmeye devam edeceğiz.
