Türkiye’nin Ağustos Ayı İhracat Rakamları SATSO’da Açıklandı
T.C. Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi(TİM), Türkiye’nin Ağustos ayı ihracat rakamlarını Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası’nda(SATSO) düzenlenen program ile açıklandı. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat dış ticaret açığının yüzde 16,7 azalışla son 46 ayın en düşük dış ticaret açığına gerilediğini belirtti
SATSO Ali Coşkun Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen Türkiye Dış Ticaret Rakamları Canlı Yayın Programı, Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ, Meclis Başkanı Erdem Ercan’ın ev sahipliğinde, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat başta olmak üzere, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, Sakarya Valisi Rahmi Doğan, Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz. TBMM KEFEK Başkanı ve Sakarya Milletvekili Çiğdem Erdoğan, Ak Parti Sakarya Milletvekilleri Lütfi Bayraktar ve Ali İnci, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, SATSO Yönetim Kurulu, Meclis Üyeleri, Komite Komisyon ve Kurul Üyeleri, Ticaret Bakanlığı Genel Müdürleri, il protokolü, STK temsilcileri, iş dünyası temsilcileri, basın mensupları ve çok sayıda davetlinin katılımı ile gerçekleştirildi.
Söz konusu toplantıda konuşan T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat “Ağustos ayında mal ihracatımız 21 milyar 795 milyon dolar yani 21,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 0,9’luk bir azalış anlamına geliyor.” dedi. Bolat konuşmasında dış ticaret verilerine değinerek şunları dile getirdi:
“Ülkemizin güzide şehirlerinden, sanayisiyle, tarımıyla, turizmiyle, lojistik sektörleriyle başarılı bir ekonomik modern bir şehir olan Sakarya’da 2025 yılı Ağustos ve 2025 yılı Ocak-Ağustos yıllıklandırılmış verileri açıklamak üzere bir araya geldik.
Dünyaya teşrifleriyle Alemlere rahmet olan sevgili peygamberimizin doğun günü vesilesiyle mübarek Mevlid Kandilinizi tebrik ediyorum. Tüm İslam alemine ve İsrail’in soykırımı altında inim inim inleyen Gazzeli kardeşlerimize esenlik, huzur, sağlık ve bereket getirmesini yüce Allah’tan niyaz ediyorum.
Ekonomisiyle modern bir şehir olan Sakarya’da yıllıklandırılmış verileri açıklamak üzere bir araya geldik. Son 1 hafta içinde çok önemli makro ekonomik göstergeler açıklandı. Ekonomimizde makro göstergelerdeki olumlu gelişmeler artarak devam ediyor.
Önce ekonomik büyüme ikinci çeyrek verileri açıklandı. Şunu rahatlıkla ifade edebiliriz ki Türkiye bu yılın sonunda 1,5 trilyon dolarlık milli gelire sahip olacak. İkinci çeyrek sonunda milli gelir toplamımız 1 Trilyon 474 Milyar dolara ulaştı. Kişi başına milli gelir ikinci çeyrek sonunda 16 bin 370 dolara geldi. 2. Çeyrekte büyümenin hızlandığını gözlemledik. Yüzde 4,8 olarak. İlk çeyrekte 2,3’lük bir artışımız vardı. İlk ayrı yıl ortalaması yüzde 3.6 büyüme ile Allah’a şükür kapadık.
3. çeyrek ekonominin sonbahar ile beraber hızlandığı bir dönemdir. 3 ve 4’ncü çeyrekler herkes tatilden veya Sıla-i rahimden döner, yaz istirahati biter. Eğitim, sağlık, fabrikalar, üretim, siparişler ticaretin canlandığı dönemdir. O yüzden ekonomik büyüme cephesinde işler yukarı doğru olumlu bir şekilde gidiyor.
Az önce enflasyon verisi açıklandı. Orda da hamdolsun şunu gördük, Türkiye son 15 aydır kesintisiz bir şekilde her ay yıllıklandırılmış enflasyon oranında düşme kaydediyor. Türkiye bazında ele alındığında yüzde 32,95’e, aylık da yüzde 2,04’ü gördük. Yıl sonunda inşallah 20’li rakamları göreceğiz dediğimiz yüzde 30’un altında bir rakamı inşallah hep birlikte başaracağız.
Fiyatlarda, Piyasalarda istikrar güçleniyor. Finansal şartlarda da aşağıya doğru iniş inşallah devam edecek. Firmalarımız açısından, piyasalar açısından, ticaret ve inşaat açısından rahatlamanın giderek güçlendiğini hep birlikte göreceğiz. Birkaç gün önce istihdam, işsizlik rakamları da açıklandı. Orda da son 20 yılın en düşük işsizlik oranı olan yüzde 8’i gördük. 32 milyon 600 bin istihdam, 19,5 milyondan geldik 2002 yılında. İşsiz sayımız 3 milyonun altına gerilemiş oldu. Zaten oralarda duruyordu. Böylece son 20 yılın en güçlü işsizlik oranını da kaydettik.
Ardından dış ticarette de Ağustos ayı firmalar açısından ve bizim ihracatımızın ve ithalatımızın yarısından fazlasını yaptığımız Avrupa piyasaları ve Kuzey Amerika pazarları açısından bir tatil dönemi. Fabrikaların bakıma girdiği bir dönem, yıllık izinleri kullandırdıkları bir dönem, buna rağmen biraz sonra dış ticaret verilerini de sizlerle paylaşacağız.
Ağustos ayında mal ihracatımız 21 milyar 795 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 0,9’luk bir azalış anlamına geliyor. Bu da özellikle otomotiv fabrikalarının ve tüketim fabrikalarının yıllık izinlerini Ağustos ayında kullandırmaları, Altın ve enerji ihracatımızdaki geçen yılın aynı ayına göre azalması nedeniyle makul bir rakam. İhracatta tablonun stabil olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Bir de temmuz ayında tam 2.5 milyar dolar net aylık artış sağlamıştık. Bu da şunu gösteriyor, fabrikaların özellikle ağustos ayında bakım ve onarım dönemine girmeden önce temmuz ayında bir önden yükleme yaptıkları anlaşılıyor. Eylül ve ekim aylarında inşallah trend yine yukarı doğru devam edecek. Zaten önemli olan yılın başından bu yana olan ana istikamettir. Orda da istikamet yukarı ve olumlu çizgide devam ediyor.
İthalat rakamına baktığımızda yüzde 3,9 oranında bir azalma söz konusu. Orda da 25 milyar 963 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Geçen yıla göre 1 milyar 40 milyon dolar bir azalış var ithalatta. 11 ay sonra ilk defa ithalatımız bir önceki ılın aynı ayına göre gerilemiş oldu. Bu Ticaret açığını azaltma anlamında iyi, olumlu bir rakam. Bu 25.9 milyar dolarlık ithalat rakamı son 14 ayın en düşük ithalat rakamı.
Gelelim dış ticaret açığına. Geçen yıl Ağustos’ta net 5 milyar dolardı. Bu yıl %16,7
oranında azalarak 4,2 milyar dolara gerilemiş durumda. Bu da son 46 ayın yani yaklaşık son 4 yılın aylık en düşük dış ticaret açığıdır. Bu da bu anlamda oldukça sevindirici.
Bir başka sevindirici rakam da İhracatın İthalatı Karşılama Oranı. Burada da Ağustos ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık 2,5 yüzde puanlık artışla %83,9 olarak gerçekleşmiştir. Bu da yine son 46 ayın en yüksek ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. Bu da olumlu bir veri olarak karşımızdadır.
Altın ihracatında yaklaşık 3350 milyon dolarlık bir azalış vardı. Enerji de yaklaşık 80-90 milyon dolar vardı. Burada bir parantez açmak istiyorum. Serbest bölgelerde ihracatımızda olumlu bir artış oldu. Tarihin en yüksek ağustos ayı ihracatı yapıldı. Ocak-Ağustos’ta da rekor bir 8 aylık rakam oldu. Ağustos ayında yaklaşık yüzde 9,5 artışla 1 milyar 40 milyon dolar serbest bölgelerden yurt dışına ihracat yapıldı. İlk 8 ayda ise yüzde 4,1 artışla 8,3 milyar odlar serbest bölgelerden yapılan ihracat satışları hepimizi sevindirdi.
8 aylık veriler bize bir trend gösterir o yüzden önemlidir. Aylarda bazen azalma bazen çoğalma olur ama 8 ayın 6’sında artışlar sağladık. 2025 yılının Ocak-Ağustos döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %4,3 oranında artışla 178,1 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Böylece, ilk 8 ayda mal ihracatında net 7,4 milyar dolar artış sağlanmıştır.
Bizim hedefimiz her ay önceki yılın ayından daha fazla bir miktar artış sağlamak. Burada da ortalama 1 milyar doları yakalayabilirsek kendimizi çok mutlu hissediyoruz. İhracatçılarımızla ticaret bakanlığı olarak aynı takımın oyuncuları olarak canla başla mücadele ediyoruz.
Ağustos ayındaki trendi size şöyle anlatayım Temmuz ayında 2.5 milyar dolar artışla aylık 25 milyar dolar rekorunu kırmıştık. Fakat baktık ki Ağustos ayının ilk 3 haftasında umduğumuz gibi gitmedi. Önce bir dedik ne oluyor diye ama son 2 haftaya çokça asıldık ve ihracatçılarımızla konuştuk. 3. Hafta 5 milyar 150 Milyon Dolar’a çıkardık. Son hafta 5 milyon 800 milyon dolara çıkardık. 200 milyon dolar eksiğimiz kaldı. Onu da yapmış olsaydık geçen yılı yakalayacaktık. Fabrikalar çalışmaya başlayınca, izinler bitince ihracatta da üretimde de rakamlar artıya döndü. Son 27 ayın 19’unda ihracatımızı artırmışız. Son 27 ayın 15’inde de aylık rekorlar kırdık.
İlk 8 ay 7.4 milyar dolar artışımız var. Son 27 ayın 19’unda ihracatı arttırmışız. Son 27 ayın 15’inde rekorlar kırdık.
Ocak-Ağustos ihracat artışına baktığımızda yüzde 5,6’lık bir artış var 8 ayda ama ilk aylarda yani ilk çeyrekte ithalattaki artış oranı yüzde 8,5’lardaydı. Şimdi ise 8 ayda yüzde 5,6’ya doğru geriledi. İnşallah daha da aşağılara çekeceğiz onu. İlk 8 ayki ithalatımız 238,2 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Geçen yıl ithalatımız ise ilk 8 ayda 225 milyar dolardı. Yaklaşık 12,7 milyar dolarlık bir fark var. İhracatımızda da 7.4 milyar dolarlık olumlu fark var. Dış ticaret açığımızda 5.3 milyar dolar artış var. Geçen yılın aynı dönemine göre. 2025 yılının Ocak-Ağustos döneminde dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %9,6 oranında artışla 60,1 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. 2 ay önce bu oran yüzde 13-14’lerdeydi. O da aşağı doğru geliyor. Bu rakamlar döviz dengeleri ve döviz rezervleri açısından dış ticaret açığının gerilemesi anlamında olumlu gelişmeler.
2024 yılı Ağustos ayında yıllıklandırılmış mal ihracatımız 261,9 milyar dolar iken, 2025 yılında %2,8 oranında artış ile 269,2 milyar dolar olmuştur. 7.3 milyar dolar net değer ifade ediyor. 2024 yılı Ağustos ayında yıllıklandırılmış mal ithalatımız 340,5 milyar dolar iken, 2025 yılında %4,8 oranında artış ile 356,7 milyar dolar olmuştur.
Böylelikle yıllıklandırılmış dış ticaret açığı, geçen yılın aynı ayına göre %11,3 milyar dolar artarak, 87,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Geçen yıl 82,2 idi. 5.3 milyar dolar ekstra açığımızda artış oldu. Böylelikle tepe noktası olan 2023 Mayıs (122,2 milyar dolar) ayına göre dış ticaret açığı 34,7 milyar dolar azalmıştır.
2025 Ağustos ayı itibarıyla, ihracatımızın ithalatı karşılama oranı son 12 ayda 75,5 oldu. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 76,9’du.
Hizmetler ticaretinde ise 2002’de 12 milyar dolar olan, 2021’de 61 milyar dolar olan, 2022’de 89 milyar dolar olan, 2023’te 106 milyar dolar olan, 2024’te 115 milyar dolar olan hizmetler ihracatımızda hedef 121 milyar dolardı. Sayın Cumhurbaşkanımız yılın başında Türkiye ihracatçılar meclisimizin yeni yıl toplantısında 390 milyar dolar hedefi koymuştu. Geçen yıl net mal ve hizmet ihracatı 377 milyar dolardı. Bu hedefi inşallah rahatlıkla karşılayacağız ve aşacağız.
Geçen yıl hizmetler ithalat ve ihracatında 62 milyar dolar düzeyindeydi. Bu yıl Merkez bankası cari işlemlerde 6 aylık verileri açıkladı. Baktığımızda hizmet ihracatımız 117 milyar dolara ulaşmıştık yıllıklandırılmış bazda. Şu anda Ağustos itibariyle bizim ticari araştırmalar ekibimizin tahminleri 119 milyar dolar yıllıklandırılmış hizmet ihracatı olarak göstermektedir. Ocak- haziran dönemi 51,5 milyar dolardı. Bizim tahminimiz ise Ocak-Ağustos dönemi 78 milyar doları aşacağız inşallah. Hizmetler ticaretindeki yaklaşık 64 milyar dolarlık fazla ile de dış ticaret açığımızı azaltarak cari işlemler rakamını 20 milyar dolar altında kalması için büyük çaba sarf ediyoruz.
Ticari araştırmalar ekibimizin tahminine göre Ağustos itibariyle yıllıklandırılmış cari işlemler açığımız 18 milyar dolara gerileyecek. Bu da milli gelirin içinde 1,3’lük bir paya denk geliyor. TÜİK’in açıkladığı verilere göre. Bu da son derece makul. Türkiye’nin genel ortalaması cari işlemler açığının milli gelire oranı yüzde 3,5’larda olurdu. Geçen sene 0,8 ile mükemmel oran vardı. Cari açığımız 10 milyar dolardı.
Mal ticaretinde baktığımızda 2025 Ocak- Ağustos döneminde; ihracatımızda en çok artış gösteren ilk 5 fasıl; 2,7 milyar dolar artışla Motorlu kara taşıtları, 1,2 milyar dolar artışla Silahlar ve mühimmat, 906 milyon dolar artışla İnorganik kimyasallar, 765 milyon dolar artışla Hava ve uzay taşıtları ve 763 milyon dolar artışla Elektrikli makina ve cihazlar oldu.
Aynı dönemde ihracatımızda en çok azalış gösteren ilk 5 fasıl; 855 milyon dolar azalışla Mineral yakıtlar, 481 milyon dolar azalışla Örülmemiş giyim eşyası, 367 milyon dolar azalışla Örme giyim eşyası, 293 milyon dolar azalışla Değirmencilik ürünleri, 142 milyon dolar Demir veya çelikten eşya olarak gerçekleşmiştir.
2025 Ocak- Ağustos döneminde ithalatta en çok azalış gösteren ilk 5 fasıl; 1,1 milyar dolar azalışla Mineral yakıtlar, 702 milyon dolar azalışla Demir ve çelik, 335 milyon dolar azalışla Organik kimyasal ürünler, 270 milyon dolar azalışla Gıda sanayiinin kalıntıları ve 245 milyon dolar azalışla Hububat olarak gerçekleşmiştir.
Aynı dönemde ithalatta en çok artış gösteren ilk 5 fasıl 3,1 milyar dolar artışla Motorlu kara taşıtları, 2,4 milyar dolar artışla Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, 1,5 milyar dolar artışla Elektrikli makina ve cihazlar, 928 milyon dolar artışla Bakır ve bakırdan eşya ve 793 milyon dolar artışla Alüminyum ve alüminyumdan eşya olarak gerçekleşmiştir.
Özellikle elektrikli ve elektriksiz motor ithalatında ilk 8 ayda 2.7 milyar dolar bir artış var. Altının onsu ticaret savaşlarından dolayı ilkbahardan itibaren yatırım aracı olarak altına yönelik bir alım iştahı ortaya çıktı. Ticaret savaşları başlayıp dövizde ve değerli madenlerde bir artış olunca bizim imalatçılarımız alüminyum, bakır, çelik gibi bazı kullandıkları ürünleri fiyat artar kaygısıyla erkenden ithal etmeye başlayıp stoklamaya çalıştılar. O nedenle bakır ve alüminyumda yaklaşık 1.7 milyar dolar bir artış oldu. Bizim 12.5 milyar dolarlık ithalat artışımızda yaklaşık 3 milyar dolar altın, 2.7 milyar dolara yakın otomobil ve 1.7 milyar dolara yakın alüminyum ve bakır, kakao da 600-700 milyonlara ekstra ve ham petrolde de 1.3 milyar dolar artış oldu bu dönemde.
2025 yılı Ocak- Ağustos döneminde en fazla ihracat yaptığımız ilk 5 ülke ise sırasıyla; Almanya, Birleşik Krallık, ABD, İtalya ve Irak olmuştur. Öte yandan, 2025 yılının Ocak- Ağustos döneminde en önemli ticaret ortaklarımızdan AB’ye ihracatımız, %7,8 oranında artmış ve 76,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Yıllıklandırılmış bazda baktığımızda ise AB’ye ihracatımızın 114,1 milyar dolarlık rekor düzeyini yenilediğini görüyoruz.
Pazar çeşitlendirme stratejilerimiz ile 2025 yılı Ocak- Ağustos döneminde; Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerine ihracatımız %1,7 oranında artışla 7,1 milyar dolara, İslam İşbirliği Teşkilatı üyelerine %5,5 oranında artışla 47,4 milyar dolara, OECD ülkelerine %6,1 oranında artışla 94,1 milyar dolara yükselirken, aynı dönemde ABD-Meksika-Kanada’ya (USMCA) olan ihracatımız değişim göstermeksizin 12 milyar 577 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Ekonomide dengeler hamdolsun salgın, savaş, depremler derken istikrar süreci başarı ile dengeleri güçlendirmeye, oturtmaya devam ediyor. Burada büyün ekonomi aktörlerinin çiftçi, işçi, sanayici, müteşebbis, imalatçı, ihracatçı ve emeklilerimiz, memurlarımız hepsinin büyük fedakârlıkları ve dayanışması rol oynadı. Sabrın sonu selamettir. Sabırla koruk helva olur deyişi gereği ekonomide makro göstergelerde dengeler hızla iyileşiyor. Olumlu tablo yükseliyor. Enflasyondaki geriye gidişle beraber finans koşullarının da aşağıya doğru daha iyi bir noktaya geleceğin ümit ediyoruz. Bu önümüzdeki son baharda zaten enflasyon ve finansman şartlarında ki iyileşmeler inşallah piyasalarda rahatlamayı artıracak. Gelecek yıl çok daha iyi olacak. Exim Bank ve Türk Bankla verdiğimiz finansman ve kefalet desteklerimiz artarak devam edecek. Eylül ve ekim aylarında inşallah hep birlikte bunları göreceğiz. Ondan sonraki aylarda da göreceğiz. Biz bütün gücümüzle, cansiperane ve fedakarca Türkiye’ni ihracatını artırarak, döviz dengelerine çok büyük katkı yapan mal ve hizmet ihracatçılarımıza huzurlarınızda bir kez daha şükranlarımı sunuyorum. Ticaret Bakanlığı olarak yol ve dava arkadaşlığı yapıyoruz. Allah’ın izni ile Türkiye Yüzyılını Ticaret Yüzyılı yapacağız.
Sakarya Ağustos ayında ise 610,3 milyon dolarlık ihracata imza attı
Sakarya İhracat rakamlarına değinene TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise Sakarya ihracat verilerine değinerek şunları dile getirdi:
“Sakarya, tarımın yanı sıra sanayideki güçlü potansiyeliyle ülkemize değer katıyor. Şehrimiz, Türkiye’nin ihracat liginde ilk 10’da yer alıyor. Faaliyet illerine göre ihracat rakamlarına baktığımızda 10 milyar dolarla Sakarya, en çok ihracat yapan sekizinci ilimiz oldu. İlimiz ihracatının alt kırılımlarına baktığımızda yüzde 85 gibi bir oranla otomotiv sektörünün ağırlığını hissediyoruz. Oysaki mobilyadan hazır giyime, gıdadan kimyaya kadar pek çok endüstrimizin dengeli bir şekilde Sakarya’nın ekonomisinde yer alması gerekiyor.
Geçen yıl ilk 1000 İhracatçımız arasında Sakarya merkezli 7 firmamız yer aldı. Sakarya Ağustos ayında ise 610,3 milyon dolarlık ihracata imza attı. Ben tüm Sakaryalı ihracatçılarımızı tebrik ediyorum. Bu şehrin, yeni yatırımlarla ihracatta çok daha güçlü şekilde yer alacağına inanıyorum.
Sayın Bakanımızın ifade ettiği gibi Ağustos ayında 21,8 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,9 eksideyiz. Temmuz ayındaki çift haneli artışın ardından elbette arzu ettiğimiz bir sonuç olduğunu söyleyemeyiz. Çünkü biz hep artılara alıştık, bundan sonra da inşallah hep artı şekilde devam ederiz. 8 aylık ihracatta 178,1 milyar dolara, son 12 aylık ihracattaysa 269,2 milyar dolara ulaştık.
8 aylık ihracatta yüzde 4,3, yıllık çevrimde ise yüzde 2,8 artıdayız. Bildiğiniz gibi hizmet ihracatı verileri biraz geriden geliyor. Ağustosta 13,4 milyar dolarlık bir hizmet ihracatı gerçekleştiğini tahmin ediyoruz.
Sektörlere baktığımızda; Otomotiv 2,7 milyar dolarlık ihracatla liderliğini sürdürüyor. Kimya 2,6 milyar, Hazır giyim 1 milyar 526 milyon, Elektrik-Elektronik 1 milyar 492 milyon, Çelik sektörümüzse 1 milyar 386 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Toplamda 11 sektörümüz ihracatını artırırken, 15 sektörümüz ağustos ayını ekside tamamladı.
Firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre geçen ay 40 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan 5 ilimiz İstanbul, Kocaeli, Ankara, Bursa ve İzmir şeklinde sıralandı. Ağustos’ta 1.014 firmamız ilk kez ihracat yaptı. Bu firmalarımızın ihracatımıza katkısı 66,4 milyon doları aştı. Bu sayı aşağıya doğru düşüyor. Biz 1400-1500’lere alışmıştık. Birim ihracat değerimiz 1,5 dolar oldu. Pariteyse ihracatımıza 505 milyon dolar katkı verdi.
En çok ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, ABD, Birleşik Krallık, İtalya ve Irak şeklinde sıralandı. 51 ülkede yüzde 50’nin, 89 ülkede yüzde 10’un üzerinde artış kaydettik. Toplamda 116 ülkeye ihracatımızı artırdık.
2025 yılının ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisi yüzde 4,8 büyüyerek beklentilerin üzerinde bir performans sergiledi. Büyümenin bileşenlerine baktığımızda iç talebin belirleyici rolü öne çıkıyor. Hane halkı harcamaları ve yatırımlar büyümeye güçlü katkı sağlarken, ihracatın rolü sınırlı kaldı. Bu durum, rekabetçilikte yaşadığımız zorlukların ihracatın ivmesini törpülediğini gösteriyor. Oysa sağlıklı ve kalıcı büyümenin üretim ve ihracatla gerçekleşebileceğini her platformda dile getiriyoruz. Her şeye rağmen büyümenin pozitif seyri umut verici. Önümüzdeki dönemde ihracatı yeniden büyümenin lokomotifi haline getirecek adımlarla, dengeli ve sürdürülebilir bir büyüme patikasına gireceğimize inanmak istiyoruz. Çünkü son 2 yılda sanayimiz gittikçe güç kaybediyor.
150 bini aşkın ihracatçının çatı kuruluşu olarak bu inançla çalışmaya devam ediyoruz. Çünkü orta ve uzun vadeli hedeflerimiz için ihracatımızı her yıl çift haneli arttırmamız gerekiyor. Son iki yılı sınırlı bir artışla kapatmıştık. Bu yılın sekiz ayında da sadece yüzde 4,3 artıdayız. Yeterli mi? Elbette hayır. Daha fazlasını yapabilir miydik? Kesinlikle evet. Ancak rekabetçilikle ilgili sorunlar hızımızı kesmeye devam ediyor.
Evet enflasyonun düşürülmesini, tek hanelere inmesini hepimiz istiyoruz. Ama sanayi tarafını da unutmamak gerekiyor. Sanayici iki yıldır yüzde 45-50 faizle çalışarak bugünlere kadar geldi. Bu süreçte zayıflayan rekabetçiliğimizle birlikte pazar kayıpları yaşadık. Kapanan işletmeler, sayıları katlanan konkordato ilanları, istihdam kayıpları oldu. Üretimden hizmet sektörüne doğru büyük bir kayış var. Bu gelecek için üreticiler için büyük problem. Artık kaybedecek zamanımız kalmadı. Yeni, farklı, üretimi ve ihracatı önceleyen politikaların bir an önce devreye alınması gerekiyor. Aksi takdirde kayıp daha da büyüyecek.
Ağustos ayında 26 sektörden 15’inin ihracatta eksi yazmasını; 505 milyon dolarlık parite katkısına rağmen ayı ekside kapatmamızın altında yatan nedenleri doğru okumalıyız. Biz her şeye rağmen motivasyonumuzu kaybetmiyoruz. Ticaret heyetlerimize aralıksız şekilde devam ediyoruz. Ağustos’ta Avustralya ve Nijerya ticaret heyetlerimizi gerçekleştirdik. Uzak pazarların bizim için özel bir anlamı var.
Geçtiğimiz yıl ülkemizin ortalama ihracat mesafesi yaklaşık 3 bin kilometreydi. Bizim bu mesafeyi süratle artırmamız ve pazarlarımızı çeşitlendirmemiz gerekiyor. Bugün bir heyetimiz Meksika’da görüşmeler yapıyor. Yine bu ay içinde Kuveyt, Almanya ve Filipinler’e heyetler düzenleyeceğiz. Tüm firmalarımıza heyetlere katılma davetimi bir kez daha yineliyorum. Ağustos ayı ihracat verilerimizin hayırlı olmasını diliyor, hepinize saygı ve sevgilerimi sunuyorum.”
